Większość czytających zapewne dobrze wie, że istnieją dwa podstawowe rodzaje tłumaczeń: ustne oraz pisemne. Niewielu użytkowników być może zdaje sobie sprawę, że każda metoda przekładu dzieli się na jeszcze mniejsze podgrupy. Tematem wiodącym niniejszego artykułu będą tłumaczenia ustne. Ile jest rodzajów przekładu ustnego i czym różnią się od siebie?
Rodzaje tłumaczeń
Niesłabnące zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju tłumaczenia ustne sprawiło, że można obecnie wyróżnić kilka form przekładu. Do najbardziej popularnych należą tłumaczenia konsekutywne oraz symultaniczne. Często na różnego rodzaju konferencjach wykonuje się tłumaczenia liaison, polegające na bieżącym przekładzie jednego lub dwóch zdań. Po każdej krótkiej wypowiedzi mówca robi niedługą przerwę, dając czas tłumaczom na przekład swoich słów. Innym rodzajem tłumaczenia jest przekład a vista, należący do jednego z trudniejszych. Zadaniem tłumacza jest tutaj przekład spisanego tekstu, który wykonuje bez wcześniejszego przygotowania. Tego typu tłumaczenia często sprawiają trudności, głównie ze względu na znajdujące się w tekście tabele czy wykresy, a nierzadko też liczne błędy gramatyczne czy zastosowane skróty.
Tłumaczenia konsekutywne
Tłumaczenia konsekutywne to jeden z powszechnie stosowanych rodzajów przekładu, szczególnie na konferencjach oraz wszelkich spotkaniach w międzynarodowym gronie. Osoba wykonująca tłumaczenia konsekutywne musi wykazać się niezwykłą pamięcią i trwałością w skupieniu. Wypowiedzi tłumaczone są w tak zwanych blokach – mówca robi przerwę dopiero po kilku minutach, a w tym czasie tłumacz robi stosowne notatki, by w pełni przekazać najistotniejsze informacje słuchaczom. Zazwyczaj oczekuje się, że przekład oryginalnej wypowiedzi będzie krótszy i zajmie mniej czasu, stąd też tłumacz musi odznaczać się koncentracją, znakomitą pamięcią oraz umiejętnością wychwycenia z mowy najważniejszych elementów.
Tłumaczenia symultaniczne
Tłumaczenia symultaniczne należą według wielu do najtrudniejszych. Przekład z języka źródłowego na docelowy odbywa się w tym samym czasie, w którym mówca się wypowiada. Tłumacze w trakcie przekładu znajdują się w dźwiękoszczelnych kabinach i wyposażeni są w słuchawki z mikrofonem. W każdej kabinie znajdują się dwie osoby, które zmieniają się po upływie mniej więcej 30 minut. Jest to maksymalny czas skupienia, w którym są w stanie pozostać pracujący w ten sposób tłumacze.
Tłumaczenia symultaniczne wymagają niezwykłego skupienia i ogromnej odporności na stres. W trakcie jednej chwili tłumacz musi usłyszeć tekst, poprawnie sformułować go w głowie, a następnie przekazać w języku obcym. Taka osoba powinna mieć znakomitą pamięć, umiejętnie wykonywać kilka rzeczy jednocześnie, mieć podzielną uwagę i charakteryzować się krystaliczną dykcją.
W zawodzie tłumacza niezbędne są stalowe nerwy i zachowanie zimnej krwi. Niejednokrotnie podkreśla się, że tłumaczone wypowiedzi ustne powinny być dostosowane do kultury danego kraju, nie wspominając już o trudnościach związanych ze znajomością specjalistycznego słownictwa.